Begrijp je het niet of ben je het er niet mee eens?
Laatst kwam ik 'm weer tegen; zo'n onbewuste manier om een klein bommetje onder je (misschien potentieel wel goede) gesprek te leggen. Het was op tv, of in een artikel, ik weet niet eens meer precies. Doet er ook niet echt toe want eigenlijk struikel je erover.
Gaat ongeveer zo:
'Ik begrijp níet hoe je dat kunt zeggen!'
'Kijk, mensen die tegen vaccineren zijn, die begrijp ik gewoon écht niet!'
'Kun je je voorstellen dat ik totaal niet snap waar dit vandaan komt?'
Niet snappen of er iets van vinden?
Vaak gebruikt iemand dit soort zinnen met als concept 'begrijpen' of 'snappen', terwijl er eigenlijk iets anders gebeurt. Het gaat waarschijnlijk niet om begrijpen of snappen. Niet echt.
Het gaat om 'er iets van vinden'.
Iemand die zegt 'ik snap níet hoe je dat kunt denken!', zegt óók: 'ik vind het belachelijk wat je denkt'.
'Kun je je voorstellen dat ik niet snap waar dit vandaan komt?', zegt óók: ik vind het stom/niet leuk/raar/vreemd/idioot/suf/.../.../.../ wat je hier aan het doen bent'.
'Mensen die zich niet laten vaccineren, die snap ik écht niet', zegt óók 'mensen die zich niet laten vaccineren zijn idioten'.
Meestal doen we dit om met een soort gekke omweg duidelijk te maken wat we ergens van vinden, zonder er echt verantwoording over te hoeven afleggen. Je 'begrijpt het immers niet'. Toch?
De ander heeft alleen vrijwel altijd door dat er iets nét niet helemaal klopt. Je zegt dat het gaat om 'begrijpen', maar ondertussen...
Begrijp je het niet, of vind je er iets van?
In trainingen en workshops geef ik altijd de tip mee om jezelf dit af te vragen: 'begrijp ik het niet, of vind ik er iets van?'
Is het dat laatste; grow a pair, man up, en zég gewoon wat je vindt. Helder, kort, zo neutraal mogelijk. En heb daar dan een gesprek over.
Begrijp je iets écht niet; stel een enkele, oprechte vraag.
Ik begrijp het echt niet
Soms begrijp je iets echt niet natuurlijk. Kan. Alleen: iets werkelijk niet begrijpen en er wél nieuwsgierig naar zijn, klinkt anders. Dan stel je een oprechte vraag. Zonder commentaar. Dat commentaar blijkt vaak uit kleine woordjes die je gebruikt, of uit de manier waarop je zegt wat je zet.
Als je iets oprecht niet snapt en wel wilt snappen, dan vraag je: 'waar komt dit idee vandaan?' 'Om welke redenen laten sommige mensen zich niet vaccineren?'
'Je zegt X, op welke argumenten baseer je dat?'
Natuurlijk hoort daar ook een neutrale, nieuwsgierige, niet-veroordelende toon bij.
Die toon, die houding, heb je niet zomaar even onder de knie.
Socratische houding
Die socratische houding, die nieuwsgierige, verwonderde houding, is zowel voorwaarde voor een denkgesprek als resultaat van het beoefenen ervan.
En dat beoefenen, dat doe je vooral door er heel veel en heel vaak naast te zitten.
Liefst met iemand die je erop wijst dat je ernaast zit, dat je een suggestie in je vraag legt, dat je eigenlijk commentaar verpakt en niet expliciet maakt.
Oefenen met De Denksmederij?
Kan! Schrijf je vooral hieronder in voor OverDenken, de nieuwbrief. Regelmatig een prikkelende oefen-mail in je mailbox.
En houd de agenda in de gaten voor nieuwe workshops, trainingen en opleidingstrajecten.
Of bekijk wat we voor jouw team/organisatie kunnen betekenen.
De manier om je denken te prikkelen en uit te dagen!
OverDenken is een prikkelende nieuwsbrief; een artikel, een vraag, soms een gedicht of theater-tip, een observatie; kortom; krachtvoer voor de geest.
Probeer 'm gewoon, uitschrijven is zo gebeurd.
Foto: Annelien Nijland