Vroeger, in het oude Griekenland, ging je met lichamelijke klachten naar de dokter en met psychisch ongemak naar de filosoof. Psychologen bestonden toen namelijk nog niet. Filosoferen deed iedereen, op de markt, op het plein, in de school, thuis.
Gaandeweg is de filosofie meer en meer naar universiteiten verplaatst, naar slimme meneren (en af en toe mevrouwen) die in salons en ivoren torens theorieën met elkaar bedachten en uitwisselden.Wat mij betreft kun je tegenwoordig een onderscheid maken tussen academische en praktische filosofie.
Academische filosofie wordt onderwezen op de universiteiten en bestudeert filosofen, theorieën en filosofieën.
Praktische filosofie wil zeggen dat je zelf nadenkt, dat je zelf filosofeert, je denkspieren traint.
Dat je filosofische vaardigheden als analyseren, conceptualiseren, vragen stellen, zuiver luisteren, redeneren en argumenteren ontwikkelt zodat je beter keuzes kunt maken, autonomer wordt in je denken en beter in staat bent je eigen leven vorm te geven. De praktische filosofie geeft je het gereedschap om het bouwwerk, de ‘stenen-stapel’ van je eigen gedachten, oordelen, aannames, vooronderstellingen te onderzoeken, kritisch te bevragen en zo nodig te herzien. 
Praktische filosofie is een oefening in geduld, nuance, openheid, nieuwsgierigheid, tolerantie.

Een van de kinderen waar ik ooit mee filosofeerde omschreef het misschien het allermooist: ‘filosoferen is nadenken over je eigen gedachten’.

Ook filosoof Jan Bransen heeft er mooie, heldere woorden over geschreven:
“Filosofie is niet meer dan de poging van de mens om zichzelf te begrijpen, als mensen, als wezens die begrijpen, als dieren die met elkaar één taalgemeenschap vormen, levende wezens die praten, die woorden gebruiken om over de wereld te kunnen spreken. (…)
Filosoferen doet iedereen. En kan iedereen. Filosofie is een houding, een mentaliteit, een manier van aandacht besteden aan de taal. Die taal draagt onze uitspraken, de meningen die we te pas en te onpas als stuiterende pingpongballen op elkaar afvuren. Die taal is het belangrijkste hulpmiddel om het met elkaar uit te kunnen houden in die ene wereld die wij met elkaar moeten delen”.
(Uit: ‘Waar filosofen van houden’, door Jan Bransen. Zeer lezenswaardig, je kunt het hier bestellen.)

Wat is het niet?
Praktische filosofie onderscheidt zich op een aantal vlakken van bijvoorbeeld coaching of therapie.
Bezoek je een praktisch filosoof, dan stelt deze geen diagnose en maakt geen behandelplan. Ook krijg je geen advies. Praktische filosofie gaat er nu net vanuit dat filosoof en bezoeker/deelnemer gelijkwaardig zijn en dat de antwoorden op jouw (levens-)vragen in jezelf verscholen liggen. Het enige wat een praktisch filosoof doet is vragen stellen, en samen met jou je eigen denken analyseren en toetsen op waarheid en houdbaarheid.
Bij therapie en coaching staat meestal een klacht en de behandeling ervan centraal, in de praktijk van de filosoof is de ratio, de rede  en het kritisch denken het uitgangspunt. Het enige criterium is of iemand kan redeneren.
Het gebeurt regelmatig dat iemand al een coach of therapeut heeft bezocht en uiteindelijk bij de filosoof terecht komt. Ook kan een serie filosofische gesprekken naast een behandeling door een therapeut plaatsvinden.

Waar zijn praktisch filosofen werkzaam?
Je vindt praktisch filosofen steeds meer in organisaties, op scholen, in ziekenhuizen of bijvoorbeeld in hun eigen filosofische praktijk waar ze individuele- en groepsgesprekken organiseren.
Grote organisaties en ook commerciële bedrijven snappen steeds beter waarom meedogenloze vragenstellers nodig zijn.
In Silicon Valley, bij Facebook en Google bijvoorbeeld, werken een aantal praktisch filosofen.
De bekendste, Andrew Taggert, zegt: “Philosophers arrive at the scene at the moment when bullshit is no longer tolerated”.
Lees hier meer over filosofen in Silicon Valley.

Het filosoferen met kinderen wordt ook steeds populairder, dus ook in het onderwijs zie je praktisch filosofen die filosoferen met kinderen of trainingen geven aan leerkrachten. We verschijnen soms ook gewoon ‘in het wild’, in de kroeg ofzo. Ook daar zijn we leuke gesprekspartners.

Waar kan ik dat zelf doen, praktisch filosoferen?
Er zijn inmiddels steeds meer filosofische praktijken, ieder met een eigen visie en stijl. Welke bij jou past, daar kom je alleen achter door eens wat websites uit te pluizen en te ervaren wat en wie je aanspreekt.
Je kunt kiezen voor individuele gesprekken of bijvoorbeeld eens deelnemen aan een workshop of een socratisch gesprek.
Voor filosofische praktijken bij jou in de buurt kun je eens kijken op de website van de Vereniging Filosofische Praktijk of Het Gilde van Filosofisch Practici.

Doet iedere praktisch filosoof hetzelfde?
Nee. Er zijn verschillende methodieken, zoals er ook verschillende coaches en coach- en gespreksmethodieken zijn.
Zo is er bijvoorbeeld de Aristonide methodiek, waarbij de filosoof zijn bezoeker ‘puzzels’ laat oplossen, soms een filosofische tekst meegeeft ter reflectie en verder denkwerk. De methode is origineel gebaseerd op de driewereldentheorie van Karl Popper. 
Meer over de aristonide methodiek vind je hier.
Een fijn leesbaar boek over de methode is ‘Even denken, op gesprek bij de filosoof’, van André de Vries.

De van vraag-naar-vraag methode van Harm van der Gaag is een andere bekende methodiek: hier wordt de bezoeker bevraagd op zijn uitspraken en gedachten, maar nooit zal de filosoof een bepaalde tekst suggereren of advies geven.
Het aanleren van een vragende houding staat hier steeds centraal. De bezoeker werkt van vraag naar vraag: aan het eind van ieder bezoek vertrek je met een nieuwe vraag naar huis. Harm heeft een heel fijn leesbaar boek geschreven, ‘Wie het niet weet mag het zeggen’. Dat vind je hier.

Ook zijn er socratisch gespreksleiders die 1 op 1 gesprekken voeren, of filosofen die niet vanuit een specifieke methode werken.
Iedere filosofische praktijk heeft zijn eigen stijl, methodiek en natuurlijk persoonlijkheid.
Wat het beste bij jou past, dat weet alleen jij.

Waar staat De Denksmederij?
In filosofische gesprekken bij De Denksmederij zie je veel van de methode en visie van Harm van der Gaag terug.
Socratisch vragen stellen, het aanleren van een vragende, onderzoekende en kritische houding staat centraal in onze gesprekken.
Ook hier kom je binnen met een vraag en vertrek je (meestal) met een nieuwe vraag.
Mijn doel is je uiteindelijk onafhankelijk van mij te maken, zodat je steeds beter zelf in staat bent om zonder hulp van mijn meedogenloze vragen, jezelf te onderzoeken. Commercieel natuurlijk niet zo handig, maar ik geloof in het ontwikkelen van je eigen denkkracht en je eigen autonomie. 
In filosofische gesprekken van De Denksmederij vind je altijd een mix van humor, meedogenloze vragen en niet-oordelende eerlijkheid.