Train je socratische reflex
In de film 12 angry men, een prachtige film uit 1957, gaat het over een rechtszaak. De 12 juryleden, in die tijd allemaal mannen, moeten over het lot van een jonge jongen beslissen. Een jonge tiener, afkomstig uit de achterbuurten van de stad, wordt er van beschuldigd zijn vader te hebben vermoord. Het is aan de jury om zich uit te spreken over de zaak. De twaalf leden van de jury krijgen te horen dat als ze het 'schuldig' [...]
En lichaamstaal dan?
En lichaamstaal dan? Dat is toch ook belangrijk in communicatie? Ja, zeker. Wat mij betreft gaat de kunst van het vragen stellen onder andere over taal, en daar een gevoeligheid voor ontwikkelen. Lichaamstaal is daar net zo goed een onderdeel van. Waar we met onze woorden kunnen liegen, verbloemen, een muur optrekken, laat het lichaam zich vaak makkelijker lezen. Dus ook daarvoor moet je je oog, oor en hart trainen. Je registreert, zo objectief mogelijk, of iemand congruent is: [...]
Wat je echt bedoelt met ‘ik denk te veel’
Een paar weken geleden startte er een nieuwe cursus 'filosofische vaardigheden'. Tijdens de 2e les vroeg ik hoe de deelnemers les 1 hadden ervaren. Adrienne zei: 'ik kon niet slapen na de 1e les vorige week. Het ging maar door in mijn hoofd. En dat heb ik nou altijd. Ik denk gewoon te veel'. 'Wat bedoel je als je zegt dat je te veel 'denkt'? vroeg ik. 'Nou gewoon', zei ze. 'Er gaan allerlei gedachten door mijn hoofd, heel snel [...]
De multiplechoicevraag: niet handig voor een goed gesprek
Maak van je vraag geen multiple-choice-doolhof. Ik ben verslingerd aan poscasts. Interviews liefst, met mooie, inspirerende mensen. Heerlijk om in de auto te luisteren en ergens wijzer, rijker aan te komen dan je was toen je vertrok. En natuurlijk luister ik ook naar de kwaliteit van de vragen. Daarin viel me afgelopen week weer op hoe ontzettend graag we controle willen houden over de vraag, ook nadat-ie eigenlijk al gesteld is. Alsof we niet op onze enkele, eenvoudige vraag durven [...]
Een goed gesprek? Stop dan met deze 4 conversatie-killers
Ken je dat moment in een gesprek waarop je afhaakt? Dat je bij jezelf denkt 'daar gáán we weer'. Of 'laat maar'. Je voelt de energie wegebben, je interesse vervliegt en de zin om dit gesprek voort te zetten is totaal verdwenen. Dikke kans dat je gesprekspartner zich schuldig heeft gemaakt aan een van onderstaande conversatie-killers. En wees eens eerlijk: maak jij je er soms, héél soms, ook weleens schuldig aan? In dit artikel 4 'slechte gespreksgewoontes' en hoe je ze kunt [...]
Een goed gesprek over ‘falen’… (Mét luisterfragment!)
Groep 7/8 van een basisschool heeft een gesprek over 'falen'. Wat is falen eigenlijk? Kun je alleen zelf bepalen of je gefaald hebt of kun je dat ook voor een ander bepalen? Heeft falen met iets lelijk vinden te maken? Is het erg als je faalt? Is falen ergens goed voor? Ik liet ze een filmpje zien van Anneke Gröhnloh die van de trap valt tijdens haar Tina Turner - imitatie en vroeg: 'heeft deze vrouw gefaald? Of niet? Waarom [...]
De decoy-vraag: hoe we onszelf voor de gek houden
Ken je van die nep-eenden? Van die drijvende dingen die van een afstand net echt lijken, maar als je dichterbij komt en beter kijkt, vraag je je af waarom ze zich zo stijf houden. En niet met hun ogen knipperen. En waarom ze eigenlijk geen veren hebben. Heel even voel je je een beetje dom, want je trapt erin: je dacht een moment dat het een echte eend was. Maar nee; hij is niet echt, en bedoeld om je erin [...]
Hoe je minder gevoelig wordt voor het oordeel van een ander.
Ik was een jaar of 16 toen ik me door een te enthousiaste kapster met scherpe schaar liet overhalen mijn haar net zo kort te knippen als zijzelf had. "Ik heb het zelf pas zo kort en het bevalt me zó goed!" zei ze. Het stond haar te gek. Ik was toe aan iets nieuws en ben sowieso snel aangestoken door enthousiasme. Na de knipbeurt keek ik vertwijfeld in de spiegel. Van mijn lange, dikke blonde haar was nog 20 [...]
Een goede vraag is als tennis…
'Er bestaan geen slechte vragen', zei iemand laatst. Ik weet niet of ik het daar zo mee eens ben. We zeggen namelijk wel vaak in een gesprek 'goh, wat een goede vraag'. Wat maakt die vraag dan goed op dat moment? In deze blog een kleine analogie met tennis. Omdat metaforen de dingen soms glashelder kunnen uitleggen. Ter inspiratie! Een goede vraag Een goede vraag is als tennis: je mept de bal een eind weg en je wacht tot-ie terug [...]
Filosofische vragen van kinderen en jongeren – met luisterfragment!
Op een supertoffe jeugdtheaterschool in Amsterdam mag ik een aantal weken filosoferen met leerlingen. De leerlingen zijn tussen de 12 en 16 jaar oud en krijgen les in spel, beweging, mime, theatermaken, filosoferen en meer. Aan het eind van iedere les vraag ik de leerlingen een filosofische vraag te delen. Dat kan iets zijn wat we in de les hebben besproken, maar ook iets dat ze op dit moment bezig houdt op school of thuis. De vragen worden alleen maar [...]